Een rammelaar is het eerste speelgoed voor een baby en wordt ook wel rinkelbel, rammelbel, klater, klaterbel of kinderbel genoemd, zij zijn uitgevoerd met belletjes en soms met een fluitje.


Hoewel de herkomst van de rammelaar onbekend is worden zij al vanaf de prehistorie gemaakt van aardewerk, keramiek, been, hout of metaal.

Al vanaf de 17e en 18e eeuw zijn er voor baby’s waarbij de tandjes doorkomen rammelaars bekend die een bijtfunctie hebben, hiervoor werd er een ivoren of benen bijtring of een stuk bergkristal of (bloed)koraal als bijtstaaf aan de rammelaar bevestigd, er zijn schilderijen uit deze tijd waarop kinderen staan afgebeeld die zo’n rammelaar dragen.


In de loop der eeuwen zijn de vormen en versieringen van rammelaars uiteenlopend en afwijkend in uitvoering.


– In de 16e eeuw geloofde men dat rammelaars of geluidsamuletten bescherming boden tegen ziektes en rampspoed en dat de rinkelbelletjes en fluitjes boze en kwade geesten konden verdrijven. In die tijd was de vorm van een granaatappel geliefd en versierde men deze met halfedelstenen of met een tand van een roofdier zoals de tand van een wolf, beer of everzwijn waarbij men geloofde dat deze de kracht van het roofdier zou overbrengen op het kind.

– In de 17e eeuw gebruikte men de vorm van Joodse wetsrollen (de Thora) deze vorm bestaat uit een steel met aan de uiteinden platgeslagen bollen. Tevens kwam in deze tijd een andersoortige rammelaar voor, hiervoor gebruikte men een speciale munt (trouwpenning) uitgegeven bij het huwelijk van de rijkere burgers. Wanneer er een kind uit zo’n huwelijk voortkwam werd deze munt soms van belletjes voorzien en zo tot rammelaar gemaakt.

– Vanaf het einde van de 18e eeuw verloor men het geloof in de magische krachten van de rammelaar en komen er steeds meer verschillende soorten rammelaars voor. Veel rammelaars kregen de vorm van militaire muziekinstrumenten zoals de schellenboom, trompet en hoorn en met de opkomst van de chinoiserie werden er ook rammelaars in de vorm van pagoden en parasols gemaakt.

– In de 19e eeuw verdwenen de traditionele vormen van rammelaars en werden er fantasievolle modellen gemaakt in de vorm van dieren zoals beren, aapjes en olifanten of poppenkast figuren zoals Jan Klaassen.

– In de 20e eeuw ging men rammelaars fabriceren van bakeliet en uit metaallegeringen. Maar ook werden er nog zilveren rammelaars gemaakt waarbij de zilversmeden teruggrepen naar modellen uit de 18e eeuw zoals rammelaars in de vorm van bijvoorbeeld een leeuw of zeemeermin.

Tegenwoordig worden er minder duurzame materialen zoals kunststof, plastic of siliconen gebruikt voor de fabricatie van rammelaars, er zijn er zelfs bij die van een plantaardig materiaal (goed voor het milieu) gemaakt zijn.


Zie de rammelaars te koop op onze website.